موضوعی که معمولا در دنیای سلامت و تندرستی مورد بحث قرار می‌گیرد، لاغری و کاهش وزن است. با این حال افرادی نیز وجود دارند که به دنبال افزایش وزن هستند، اما به سختی وزن اضافه می‌کنند و مدام با خود می‌گویند چرا چاق نمیشوم؟
در این مقاله دلایل علمی که از افزایش وزن جلوگیری می‌کنند را معرفی و بررسی خواهیم کرد.
لاغری در اثر ژنتیک:
همانطور که در بالا نیز گفتیم بیشترین سوالی که افراد لاغر می‌پرسند این است که چرا چاق نمیشم؟ باید گفت بیشتر افراد لاغر به طور ژنتیکی دارای متابولیسم بالایی هستند و نمی‌توانند به سادگی وزن اضافه کنند. شاید بتوان گفت که مهم‌ترین مزیت متابولیسم بالا این است که از ذخیره شدن چربی در بدن نیز جلوگیری می‌کند. اما چگونه متوجه شویم کمبود وزن داریم؟
چگونه متوجه شویم کمبود وزن داریم؟
شاخص توده بدنی یا BMI یک ابزار غربالگری سلامت است که اغلب برای تعیین ترکیب کلی بدن استفاده می‌شود. BMI میزان چاقی بدن افرادی که عضلات زیادی ندارند را بر اساس قد و وزن تخمین می‌زند. با توجه به یک منبع مورد اعتماد، اگر BMI فرد کم‌تر از 18.5 باشد، فرد کمبود وزن دارد و باید برای افزایش وزن تلاش کند. شما می‌توانید از این محاسبه‌گر BMI برای به دست آوردن این شاخص سلامتی و چاقی استفاده کنید.
چرا چاق نمیشم؟ سبک زندگی اشتباه و رفتاهای غلط:
برخی رفتارهای غلط و پیروی نکردن از سبک زندگی درست از افزایش وزن و چاقی جلوگیری می‌کنند. این رفتارهای غلط عبارتند از:
- کم بودن کالری دریافتی: اغلب اوقات افراد در اثر تنش و استرس دچار بی اشتهایی می‌شوند و کالری دریافتی‌شان کاهش می‌یابد، بنابراین نمی‌توانند وزن اضافه کنند.
- اهمیت ندادن به برنامه غذایی و حذف صبحانه: بیشتر افراد لاغر به برنامه غذایی خود پایند نیستند و از مواد غذایی مغذی تغذیه نمی‌کنند. همچنین اکثر افراد لاغر وعده صبحانه را حذف می‌کنند در نتیجه کالری دریافتی‌شان کم می‌شود.
- فعالیت زیاد: داشتن فعالیت زیاد در طول روز، باعث کالری سوزی زیادی می‌شود، به خصوص اگر به طور ژنتیکی متابولیسم بالایی داشته باشید.
چرا چاق نمیشم؟ بیماری‌ها
برخی از بیماری‌ها و شرایط پزشکی و درمان‌های پزشکی از چاقی و افزایش وزن جلوگیری می‌کنند. این بیماری‌ها عبارتند از:
پرکاری تیروئید:
اولین بیماری که از چاقی و افزایش وزن جلوگیری می‌کند پرکاری تیروئید است. پر کاری تیروئید باعث ترشح بیش از حد هورمون تیروئید در بدن می‌شود. به دلیل اینکه هورمون تیروئید مسئول بسیاری از عناصر متابولیسم هست، افراد مبتلا به پرکالری تیروئید، متابولیسم بیش از حد فعالی دارند و اغلب کالری زیادی در طول روز می‌سوزانند.
طبق نظر متخصصان، حتی اگر کالری دریافتی در افراد مبتلا به پرکاری تیروئید افزایش یابد، وزن آنها افزایش نمی‌یابد؛ مگر اینکه آنها داروی مناسبی مصرف کنند. به عبارت دیگر تنها راهی که این افراد می‌توانند چاق شوند، مصرف داروی مناسب است.
دیابت نوع 1:
پاسخ دیگری که می‌تواند به سوال چرا چاق نمیشم؟ داد، دیابت نوع 1 است. همانطور که می‌دانید، دیابت نوع 1 یک بیماری خود ایمنی است که در آن بدن سلول‌های لوز المعده را که مسئول تولید انسولین هستند از بین می‌‌برد. انسولین هورمونی است که مسئول متابولیسم گلوکز است. زمانی که دیابت نوع 1 کنترل نشود سطح گلوکز خون افزایش یافته و از طریق ادرار دفع می‌شود. این دفع بیش از حد گلوکز می‌تواند منجر به کاهش وزن شود و از چاق شدن جلوگیری کند.
بیماری التهاب روده:
سومین دلیلی که از افزایش وزن جلوگیری می‌کند بیماری التهاب روده است. بیماری التهاب روده یا IBD یک اصطلاح عمومی برای مجموعه‌ای از شرایط است که با التهاب روده مشخص می‌شود. این شرایط مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو، می‌توانند تاثیرات منفی بر توانایی فرد در حفظ وزن داشته باشند و از چاقی جلوگیری کنند. این شرایط می‌تواند نوع و مقدار غذایی که فرد می‌تواند بخورد را محدود کند.
چرا چاق نمیشم؟ اختلالات اشتها
چهارمین دلیلی که از چاقی جلوگیری می‌کند، اختلالات اشتها است. افراد مبتلا به اختلالات غذا خوردن، مصرف غذای خود را محدود کرده و نمی‌توانند وزن اضافه کنند. این اختلالات در شدیدترین شکل خود (بی اشتهایی عصبی) باعث کاهش شدید وزن و ناتوانی در افزایش وزن می‌شوند. تاثیر کاهش اشتها بر کالری دریافتی کاملا محسوس است. کسانی که نمی‌توانند کالری دریافتی خود را افزایش دهند چاق نمی‌شوند.
داروها:
آخرین دلیلی که از افزایش وزن جلوگیری می‌کند مصرف برخی داروها است. برخی داروها و درمان‌هایی که باعث کاهش اشتها، حالت تهوع و غیره می‌شوند، می‌توانند از افزایش وزن جلوگیری کنند. به عنوان مثال داروهایی مانند آنتی بیوتیک‌ها یا درمان‌هایی مانند شیمی درمانی عوارض جانبی برای دستگاه گوارش ایجاد کرده و از افزایش وزن جلوگیری می‌کنند.
نکته!
باید یادآور شد که در بیشتر موارد نوسانات جزئی وزن طبیعی است. با این حال اگر متوجه کاهش وزن غیرقابل توضیحی شده‌اید که نتیجه تغییراتی در سبک زندگی یا رژیم غذایی نمی‌باشد، باید به پزشک مراجعه کنید و برخی آزمایشات را برای تعیین اینکه آیا یک بیماری زمینه‌ای باعث کاهش وزن شده است یا خیر، انجام دهید.
اگر شما هیچ بیماری زمینه‌ای نداشته باشید که باعث جلوگیری از افزایش وزن شود، بهتر است به یک متخصص تغذیه مراجعه کرده و با پیروی از یک رژیم غذایی اصولی و کامل، وزن خود را افزایش دهید.
راهکارهایی برای افزایش وزن:
همانطور که در مقاله چگونه چاق شویم؟ گفتیم، ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی می‌تواند به شما کمک کند که وزن اضافه کنید، برخی از این تغییرات و راهکارها عبارتند از:
- افزایش وعده‌های غذایی: داشتن وعده‌های غذایی زیاد در طول روز به شما این امکان را می‌دهد که کالری بیشتری در طول روز مصرف کنید. این غذاها بهتر است ترکیبی از پروتئین، کربوهیدرات و چربی باشد. توجه کنید که باید این وعده‌های غذایی ارزش غذایی بالایی داشته باشند. پس خوردن شکلات یا کیک پیشنهاد نمی‌شود.
- مصرف غذاهای پرکالری: وعده‌های غذایی سرشار از غلات کامل و چربی‌های سالم نسبت به غذاهای حاوی پروتئین بدون چربی و سبزیجات، کالری بیشتری دارند. بنابراین بهتر است درصد زیادی از وعده‌های غذایی شما شامل غذاهای پرکالری باشد. انواع کره مغزیجات مثل کره بادام زمینی یا کره بادام در کنار عسل و خرما گزینه‌های مناسبی هستند.
- عضله سازی: عضله سازی باعث افزایش وزن می‌شود و درصد چربی بدن را کاهش می‌دهد. تمرین با وزنه کلید عضله سازی و افزایش وزن است، بنابراین سعی کنید از یک برنامه تمرینی منظم پیروی کنید. اما افرادی که متابولیسم بالایی دارند باید برخی نکات را در برنامه رعایت کنند و جلسات تمرینی‌شان کوتاه‌تر از سایر افراد باشد.
- مصرف زیاد کربوهیدرات: چون کربوهیدرات یک منبع انرژی راحت برای بدن است، مصرف آنها باعث افزایش وزن می‌شود. همانطور که در مقاله انواع کربوهیدرات‌ها نیز گفتیم، سالم‌ترین منابع کربوهیدرات عبارتند از: غلات کامل، میوه‌ها و حبوبات.
سخن پایانی:
در این مقاله دلایلی که از چاقی و افزایش وزن جلوگیری می‌کنند را معرفی و بررسی کردیم. افراد لاغر برای افزایش وزن نیاز به یک برنامه تمرینی و رژیمی اصولی دارند که توسط یک متخصص حرفه‌ای تنظیم شده است. بنابراین بهتر است بعد از متوجه شدن دلیل اضافه نکردن وزن به سراغ یک متخصص تغذیه رفته و با پیروی از یک سبک زندگی سالم بتوانید وزن اضافه کنید.
ثبت ديدگاه