رژیم پالئو یا رژیم غارنشینان به دوره‌ی اشاره دارد که به 2.5 ملیون سال پیش باز می‌گردد. در این دوره‌ی زمانی که پالئوماتیک نام دارد بشر هنوز با کشاورزی و دامپروری آشنا نشده است و برای فراهم کردن غذای روزانه به شکار و جمع آوری دانه‌ها پرداخته است. رژیم‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانید برای شناخت آن‌ها مقاله انواع رژیم‌های لاغری را مطالعه کنید. انتخاب رژیم مناسب یکی از مهمترین قدم‌ها برای شروع لاغری است.

رژیم پالئو چیست؟

هدف از رژیم پالئو بازگشت به برنامه غذایی گذشتگان دور است. دلیل این بازگشت، ناسازگاری بدن انسان با غذاهای امروزی بیان شده است. پیروان این رژیم باور دارند که پیدایش کشاورزی در طی تکامل بشر زود اتفاق افتاده است. بدین معنی که این سرعتِ پیشرفت چنان سریع بوده است که بدن انسان نتوانسته است خود را با این سرعت وفق دهد. در نتیجه دلیل پیدایش بسیاری از بیماری‌ها که منشأ آن غذا می‌باشد، عدم تطابق پذیری بدن با غذاهای جدید می‌باشد. به همین علت، برای جلوگیری از به وجود آمدن چاقی، بیماری دیابت و بیماری‌های قلبی رژیم پالئو با هدف کنار گذاشتن دستاوردهای کشاورزی مانند جبوبات، بقولات و لبنیات و جایگذاری آن‌ها با گوشت، ماهی، میوه، سبزیجات، دانه‌ها و آجیل است. همان خوراکی‌هایی که اجداد بشر می‌توانستند از طبیعت بدست آورند.

 

در رژیم پالئو چه می‌توان خورد و از چه باید پرهیز کرد؟

در این قسمت به تعدادی از خوراکی‌هایی که می‌توانید در رژیم خود استفاده کنید و تعدادی از خوراکی‌هایی که باید از آن‌ها دوری کنید اشاره می‌کنیم. این خوراکی‌ها را می‌توانید در رژیم خود استفاده کنید: انواع گوشت‌های قرمز مانند گاو، بره، گوزن، گوشت ماکیان مانند مرغ، بوقلمون، اردک و…، غذاهای دریایی مثل ماهی سالمون، ماهی تن، قزل‌آلا، گربه ماهی و…، تخم مرغ، میوه‌ها مانند سیب، موز، پرتقال، توت فرنگی و…، سبزیجات مانند سیر، اسفناج و بروکلی و…، آجیل‌ها مانند پسته، گردو و…، دانه‌ها مثل کتان، کدو، شاهدانه و…، انواع روغن‌ها مثل روغن زیتون، آووکادو، روغن نارگیل و…، و درنهایت گیاهان و ادویه‌جات، مثل ریحان، فلفل، رزماری و…، نام دارد.

خوراکی‎‌هایی که از خوردن آن‌ها هنگام پیروی از رژیم پالئو توسط توسعه دهندگان این رژیم منع شده است شامل بقولات مانند نخود، کره بادام زمینی و…، لبنیات مانند شیر، ماست، کره، پنیر و…، انواع سیب زمینی، من جمله سرخ شده، چیپس و…، روغن سبزیجات تصفیه شده مانند روغن گلرنگ، روغن کانولا، روغن سویا و…، غذاهای فرآوری شده مانند چیپس، فست فودها، بیسکوییت و…، شیرین کننده‌های مصنوعی مثل ساکاروز، اسپرتیم، ساخارین و…، خوراکی‌های با شکر اضافه مثل آبنبات، دسرها، نوشیدنی‌های شیرین و… می‌باشد. استفاده از هرکدام یا عدم استفاده از خوراکی‌های که نام بردیم همه بستگی به خصوصیات فرد دارد و باید متناسب با شرایط هر شخص تنظیم شود. (منبع)

 

فواید رژیم پالئو

به علت تأکید رژیم پالئو به استفاده از غذاهای کامل و سالم و دوری از خوراکی‌های فرآوری شده که غالبا منبع غنی از کالری هستند و از ارزش غذایی چندانی برخوردار نیستند، قادر است به فرآیند کاهش وزن کمک کند و یا از دریافت وزن اضافه جلوگیری کند. ذات پروتئین‌دوست‌بودنِ رژیم پالئو باعث می‌شود که پیروی کنندگان از این برنامه‌ی غذایی، بتوانند اشتهای خود را بهتر کنترل کنند و طی روز احساس سیری بیشتری داشته باشند. دلیل این موضوع کاهش سطح هورمون گرین، که عامل حس گرسنگی است، می‌باشد.

تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که رژیم غذایی پالئو توانسته به کاهش وزن کمک کند. مطالعه‌ای بر روی 70 زن انجام شد. این تحقیق نشان داد که رژیم پالئو توانسته به طور میانگین 6.5 کیلوگرم از چربی آن‌ها را کاهش دهد که بخش قابل توجهی از این کاهش چربی در بخش شکمی اتفاق افتاده بود. از دیگر مزیت‌های آن می‌توان به افزایش سطح سلامت قلب اشاره کرد. در مطالعه‌ای که بر روی این موضوع انجام گرفت، نشان داد که هر 20 فردی که کلسترول بالا داشتند، کاهش سطح تری‌گلسرید و افزایش کلسترول مفید (HDL) و کاهش کلسترول بد (LDL) را تجربه کردند. مدت زمان این تحقیق چهار ماه بود. آزمایش دیگری که مدت آن 2 هفته به طول انجامید نیز همان نتایج را بر روی کلسترول خون نشان داد اما به علت کوتاه بودن زمان درصد این تغییرات کمتر از تحقیق اول بوده است.

کنترل قندخون، دیگر مزیت رژیم پالئو بیان شده است. انسولین هورمونی است که سطح قندخون را کنترل می‌کند. هر چه سطح حساسیت انسولین بالاتر برود و بهبود پیدا کند بدن راحت‌تر می‌تواند سطح قندخون را کنترل و مدیریت کند. طی تحقیقی مشخص شد که رژیم غارنشینی توانسته سطح حساسیت به انسولین را 45 درصد افزایش دهد و درصد ابتدا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد. (منبع)

 

کاستی‌های رژیم پالئو

علی‌رغم تمامی فواید بیان شده، کاستی‌هایی نیز در این رژیم مشاهده می‌شود که باید به آن‌ها دقت کنیم. اولین ضعف آن حذف گروهی از خوراکی‌هاست که منبع بسیار خوبی از مواد مغذی هستند و استفاده از آن‌ها برای دستیابی به سلامت بسیار مفید هستند. برای مثال بقولات غنی از فیبر هستند و فیبر برای لاغری و کاهش وزن و سلامتی دستگاه گوارش بسیار مفید است و می‌تواند از بیماری‌های قلبی و دیابت نوع 2 تا حد زیادی جلوگیری کند.

دیگر ضعف آن این است که ممکن است برای تمامی اقشار با ذائقه‌های متفاوت، مناسب نباشد برای مثال گیاه‌خواران ممکن است نتوانند به خوبی از این رژیم پیروی کنند به اضافه این رژیم تا حدودی می‌تواند گران قیمت باشد زیرا نیاز به تهیه‌ی غذاهای سالم مانند گوشت و ماهی تازه دارد که این مسأله کمی هزینه‌بر است. (منبع)

 

اصلاحات در رژیم پالئو

با گذشت سال‌های اخیر این رژیم دچار تغییرات اندکی در راستای ارتقای سطح آن صورت گرفته است. در نتیجه‌ی این تغییرات، انواع مختلفی از این رژیم غذایی بوجود آمده است. در نوع امروزی‌تر، آن‌ها اجازه‌ی استفاده از خوراکی‌هایی که فواید آن‌ها به صورت علمی ثابت شده است را می‌دهند. از جمله‌ی این خوراکی‌ها می‌شود به برنج بدون گلوتن و کره‌‌ای که از دامی که از علوفه با کیفیت تغذیه کرده است، تهیه شده باشد، نام برد. رفته رفته رژیم پالئو به قالبی برای رژیم‌های غذایی تبدیل شده است و دیگر از شکل یک رژیم سخت با قوانین محدود کننده خارج شده است. جالب است بدانید که استفاده محدود از شکلات تلخ در رژیم غذایی پالئو مجاز است. هرچه علم پیشرفت می‌کند رژیم‌های غذایی نیز دست‌خوش تغییر می‌شوند و مهم انطباق پذیری رژیم‌های غذایی از علم در راستای بهبود سطح آن‌هاست.

 

رژیم پالئو و لاغری

همانطور که گفتیم، این رژیم به دلیل خوراکی‌های با کیفیتی که دارد می‌تواند برای کاهش وزن بسیار موثر باشد. اما موضوع مهم دیگری هم وجود دارد. رژیم‌های لاغری زمانی می‌توانند موثر باشند که علاوه بر خوراکی‌های با کیفیت، کالری مناسبی نیز وارد بدن کنند. نقصان کالری برای لاغری، ضروری است. پس علاوه بر نوع رژیم باید حتما به مقدار کالری دریافتی هم توجه کنید. البته قبلا در مقاله چگونه کالری کاهش وزن را محاسبه کنیم به‌طور مفصل در رابطه با آن صحبت کردیم، پس پیشنهاد می‌کنم حتما این مقاله را هم مطالعه کنید تا تمامی جزئیات را بفهمید و به کار ببندید.