رژیم‌های لاغری فواید بسیار زیادی برای بدن دارند و در بیشتر موارد همراه با چربی سوزی و کاهش وزن سلامتی کلی بدن را نیز افزایش می‌دهند. اما برخی از رژیم‌های کاهش وزن و لاغری عوارض جانبی برای گروه خاصی از افراد از جمله کودکان و نوجوانان دارند. یکی از مهم‌ترین عوارض برخی رژیم‌های لاغری بر کودکان و نوجوانان، کاهش فرایند رشد این گروه از افراد است. در این مقاله تاثیر رژیم لاغری بر رشد کودک و نوجوان را بررسی می‌کنیم.

 

نگاهی بر رژیم‌ لاغری کودکان و نوجوانان:

به طور کلی رژیم غذایی لاغری به عنوان هر نوع محدودیت در عادات غذایی روزانه فرد تعریف می‌شود. رژیم‌هاید غذایی اشکال گوناگونی دارند از جمله:

  1. حذف یک گروه غذایی خاص
  2. کالری شماری
  3. حذف عمدی وعده‌های غذایی
  4. نادیده گرفتن علائم گرسنگی

از آنجایی که دوران کودکی و نوجوانی زمان رشد و تکامل سریع کودک است، بنابراین باید در طراحی رژیم برای این گروه از افراد دقت زیادی به خرج داد. حذف و یا کم کردن مصرف گروه خاصی از غذاها می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بر روند رشد کودک و نوجوان داشته باشد.

به این موضوع توجه داشته باشید که کاهش چربی‌های کودکان و نوجوانان می‌تواند منجر به افزایش ترشح هورمون رشد و در نتیجه رشد بیشتر شود. اما همانطور که گفتیم، باید به صورت اصولی و آهسته، وزن آن‌ها کاهش یابد تا دچار مشکلات بیشتر نشوند.

در ادامه تاثیر رژیم لاغری بر رشد کودک و نوجوان را بررسی می‌کنیم.

 

تاثیر رژیم لاغری بر رشد کودک و نوجوان:

در مقاله “آیا کالری شماری می‌تواند منجر به کاهش وزن شود؟” گفتیم یکی از عوارض کاهش غیر اصولی و زیاد از حد کالری دریافتی، اختلال در رشد کودکان و نوجوانان می‌باشد.

همانطور که در بخش قبلی مشاهده کردید هدف اصلی رژیم‌های لاغری، کاهش اشتهای فرد است و بیشتر این رژیم‌ها با کاهش کالری دریافتی باعث کاهش وزن و لاغری می‌شوند. با این حال برخی از این رژیم‌ها برای لاغری، گروه خاصی از درشت مغذی‌ها از جمله کربوهیدرات و چربی را حذف می‌کنند و برخی دیگر به جای حذف و محدود کردن گروه خاصی از غذاها، بر روی اصلاح الگوهای غذایی و تغییرات سبک زندگی تمرکز می‌کنند.

از آنجایی که کودکان در دوران نوجوانی و اوایل بزرگسالی به رشد خود ادامه می‌دهند، بنابراین داشتنِ رژیم غیر اصولی در این دوران می‌تواند رشد آنها را متوقف کند.

در ادامه برخی از مهم‌ترین نکاتی را که باید در رژیم لاغری کودکان به آنها توجه کنید را معرفی می‌کنیم.

 

تاثیر رژیم لاغری بر رشد کودک و نوجوان: نکات مهم رژیمی

برخی از مهم‌ترین نکاتی را که باید هنگام رژیم گرفتن کودکان و نوجوانان به آنها توجه کنید عبارتند از:

1_ اجتناب از رژیم‌های غیر اصولی:

اولین و مهم‌ترین نکته‌ای که در رژیم گرفتنِ کودکان و نوجوانان باید به آن توجه کنید اجتناب از رژیم‌های غیر اصولی است. همانطور که گفتیم رژیم‌های بیشماری برای کاهش وزن و لاغری وجود دارد. شما باید این موضوع را درک کنید که رژیم‌های محدود کننده می‌توانند برای سلامتی مضر باشند. رژیم‌های لاغری که کربوهیدرات را حذف یا به مقدار زیادی کاهش می‌دهند اصلا مناسب نیستند. چربی‌های سالم را به هیچ عنوان نباید از رژیم غذایی حذف کنید. مقدار پروتئین به هیچ عنوان نباید کم شود.

پس باید رژیم‌های لاغری برای کودکان و نوجوانان استفاده شود که همه گروه‌های غذایی به میزان مناسبی وجود داشته باشند.

2_حذف نکردن وعده‌های غذایی:

در نگاه اول به نظر می‌رسد که حذف وعده‌های غذایی ممکن است به شما کمک کند وزن کم کنید؛ اما در واقع انجام اینکار ممکن است باعث شود در طول روز به دلیل گرسنگی بیشتر غذا بخورید.

مطالعات نشان می‌دهند نوجوانانی که صبحانه نمی‌خورند بیشتر از کسانی که به طور منظم صبحانه می‌خورند چاق می‌شوند. در واقع نوجوانان باید به جای حذف صبحانه یا خوردن یک میان وعده سریع و پرقند، خوردن یک وعده غذایی متعادل و پروتئینی را در اولویت قرار دهند.

تخم‌مرغ مخصوصا آب پز، پنیر، ماست و شیر از گزینه های مناسبی هستند که می‌توانید در کنار میوه‌جات و نان‌های سبوس دار استفاده کنید.

3_کاهش مصرف نوشیدنی‌های شیرین:

یکی از نکاتی که باید در دوره کاهش وزن کودک و نوجوان به آنها توجه کنید کاهش مصرف نوشیدنی‌های شیرین است. نوشیدنی‌های حاوی شیرین کننده مانند انواع انرژی زاها، چای شیرین، قهوه شیرین و نوشیدنی‌های میوه‌ای سرشار از قند هستند.

مطالعات نشان داده‎‌اند که مصرف زیاد قند افزوده می‌تواند منجر به افزایش وزن در نوجوانان و کودکان شود. و همچنین ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها مانند دیابت نوع2، بیماری کبد چرب، آکنه و… را افزایش دهد.

4_ فعالیت بدنی:

فعالیت بدنی یک راه عالی برای از بین بردن چربی اضافی بدن است. افزایش فعالیت روزانه کودک و نوجوان می‌تواند توده عضلانی را افزایش دهد و به بدن فرد کمک کند تا کالری بیشتری بسوزاند.

5_ غذاهای مغذی مصرف کنید:

بهتر است به جای تمرکز بر محتوای کالری، غذاها را بر اساس تراکم مواد مغذی آنها انتخاب کنید. به عبارت دیگر غذاها را بر اساس محتوای ویتامین، مواد معدنی و فیبر شناسایی کنید و مغذی‌ترین آنها را در برنامه غذایی کودک و یا نوجوان قرار دهید.

از آنجایی که کودکان و نوجوانان در حال رشد هستند، بنابراین به مواد مغذی مانند فسفر و کلسیم بیشتری نیاز دارند؛ بنابراین رژیم غذایی آنها باید سرشار از سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل، چربی‌های سالم و منابع پروتئینی سالم باشد. گنجاندن این غذاهای مغذی در رژیم غذایی آنها می‌تواند از روند کاهش وزن آنها حمایت کند.

تحقیقات نشان داده‌اند که بسیاری از نوجوانان و کودکان از مصرف غذاهای مغذی خودداری می‌کنند.

6_ از حذف کردن چربی‌ها خودداری کنید:

از آنجایی که کودکان و نوجوانان هنوز در حال رشد هستند، بنابراین به چربی بیشتری نسبت بزرگسالان نیاز دارند. معمولا بیشتر مربیان و متخصصان در دوره کاهش وزن و لاغری، چربی‌ها را به دلیل محتوای انرژی یا کالری بالا حذف می‌کنند؛ این امر می‌تواند تاثیر منفی بر روند رشد کودکان و نوجوانان داشته باشد.

شما باید به جای حذف چربی‌ها، منابع چربی سالم را جایگزین منابع ناسالم چربی‌ها بکنید. برخی از سالم‌ترین منابع چربی برای مصرف کودکان و نوجوانان عبارتند از:

  1. آجیل
  2. دانه‌ها
  3. آووکادو
  4. روغن زیتون
  5. ماهی‌های چرب

7_  تاثیر رژیم لاغری بر رشد کودک و نوجوان: خوردن آگاهانه را تمرین کنید

غذا خوردن آگاهانه به معنای توجه به غذای خود به منظور ایجاد رابطه بهتر با غذا خوردن، آگاهی بدن و تنظیم مواد غذایی است.

اغلب اوقات نوجوانان در حال حرکت یا زمانی که حواسشان به تلوزیون یا گوشی‌های هوشمند پرت می‌شود، غذا و میان می‌خورند که می‌تواند منجر به پرخوری شود. شیوه‌های غذایی آگاهانه مانند آهسته غذا خوردن، لذت بردن از وعده‌های غذایی روی میز و جویدن کامل غذا می‌تواند به تنظیم وزن کمک کرده و منجر به ارتباط بهتر با غذا شود.

علاوه بر آن تحقیقات نشان داده‌اند که غذا خوردن آگاهانه می‌تواند به نوجوانان کمک کند تا انتخاب‌های غذایی بهتری داشته باشند، این مورد ممکن است باعث عضله سازی در نوجوانان شود.

8_ هیدراته ماندن:

نوشیدن آب کافی برای سلامتی کلی بدن حیاطی است و از روند کاهش وزن شما حمایت می‌کند. شما می‌توانید آب را جایگزین نوشیدنی‌های پرکالری و گازدار بکنید.

علاوه بر آن، نوشیدن آب در طول روز می‌تواند به تنظیم اشتها و کاهش میل به خوردن میان وعده در زمانی که واقعا گرسنه نیستید کمک کند.

9_ تاثیر رژیم لاغری بر رشد کودک و نوجوان: مقایسه نکردن کودکان و نوجوانان

احساس فشار برای ظاهری خاص می‌تواند هرکسی را ویران کند و کودکان و بیشتر نوجوانان نسبت به سایر گروه‌های سنی بیشتر مستعد مشکلات ظاهری بدن هستند.

فشار دوستان همسن و سال، رسانه‌های اجتماعی و نفوذ افراد مشهور می‌تواند باعث شود نوجوانان از بدن خود احساس نارضایتی کنند. هنگامی که تلاش می‌کنید با کاهش وزن سالم‌تر شوید، باید توجه کنید که بدن هر فردی منحصر به فرد است و افراد با سرعت‌های متفاوتی وزن کم می‌کنند.

کاهش وزن کودک و نوجوان نباید به دلیل نیاز به شبیه شدن به دیگران باشد؛ بلکه باید برای سالم‌تر شدن شادتر شدن و اعتماد به نفس بیشتر وزن کم کند.

10_اهداف سالم و واقع بینانه تعیین کنید:

در حالی که هدف اصلی در دوره کاهش وزن و لاغری، کاهش چربی بدن است، اما توجه اصلی شما باید بر روی بهبود سلامتی و یا حفظ سلامتی باشد. شما باید یک هدف واقعی و قابل دسترس برای کودک و یا نوجوان تنظیم کنید. طبق تحقیقات انجام شده حمایت خانواده و آموزش در خانه و مدرسه با موفقیت کودکان و نوجوانان در روند کاهش وزن مرتبط است و می‌تواند به تقویت تغییرات مثبت در شیوه زندگی کمک کند.

 

سخن پایانی:

در این مقاله تاثیر رژیم لاغری بر رشد کودک و نوجوان بررسی شد. بخاطر داشته باشید که رژیم‌های اصولی تاثیر منفی بر رشد کودکان ندارند؛ اما بیشتر رژیم‌های محدود کننده عوارض زیادی برای بدن دارند؛ بنابراین سعی کنید از رژیم‌های اصولی پیروی کنید.