هنگامی که شخصی یک برنامه‌ی لاغری را شروع می‌کند، انتظار دارد که وقتی هر روز روی ترازو پا می‌گذارد شاهد کاهش وزن خود باشد. اما ممکن است شرایط به همان صورتی که انتظار می‌رود، اتفاق نیافتد و فرد از ادامه‌ی فرآیند لاغری دست کشیده و از کاهش وزن مأیوس شود. هر چند کاهش سایز صورت گرفته است اما به دلیل اینکه ملاک تنها کاهش وزن بوده، گمان می‌شود که نتیجه دلخواه حاصل نشده است.
آیا واقعا کاهش وزن یا کاهش سایز میزان و ملاک مناسبی برای اندازه‌گیری پیشرفت در یک برنامه‌ی سلامتی و لاغری هستند یا خیر؟ جواب به این سوال می‌تواند دیدگاه شما را تغییر دهد. در ادامه با ما همراه باشید تا با حقایق علمی در مورد این موضوع بیشتر آسنا شوید.
عدد ترازو نمایانگر چیست؟
به طور معمول هنگامی که از لاغری صحبت می‌شود، منظور کاهش سایز اندام‌های مختلف بدن مانند دور شکم، ران‌ها، بازوها و دیگر مکان‌های ذخیره‌ی چربی است و لاغر شدن را مساوی با کاهش وزن می‌دانند. اما لاغر شدن بدون کاهش وزن نیز امکان پذیر است چطور؟ این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که کاهش چربی به همراه افزایش حجم ماهیچه باشد. یک نشانه که به شما اطمینان می‌دهد که راه صحیح را در پیش گرفته‌اید، کاهش چربی و سایز است نه صرفا کاهش عدد ترازو. دانستن تفاوت بین کاهش وزن و کاهش سایز به شما در درک بهتر فرآیند لاغری کمک می‌کند.
پیشنهاد ما مطالعه مقاله انواع رژیم های پرطرفدار است.
چرا کاهش وزن به تنهایی ملاک مناسبی برای لاغری نیست؟
وقتی فردی خود را به واسطه‌ی ترازو وزن می‌کند، نمی‌تواند مشخص کند که دلیل اصلی افزایش با کاهش وزن چیست. عدد روی ترازو نشان دهنده‌ی ماهیچه، چربی، آب، استخوان و دیگر ارگان‌های بدن است پس نمی‌توان به طور دقیق گفت که ثابت بودن وزن یا تغییرات آن چه علتی دارد. ماهیچه از بین رفته است؟ چربی کاهش پیدا کرده است؟ آب از دست رفته است؟ و بسیاری سؤال دیگر به وجود می‌آید. در مورد ورزشکاران با حجم عضلانی بیشتر تحلیل این موضوع سخت‌تر نیز می‌شود در نتیجه تنها در نظر گرفتن کاهش وزن کافی به نظر نمی‌رسد.
مورد دیگری که کاهش وزن ملاک قابل اطمینانی برای اندازه‌گیری پیشرفت نیست این است که وزن شخص طی روز دائما تغییر می‌کند که این تغییرات به زمان غذا خوردن و نوشیدن مایعات، مقدار جذب آب توسط بدن، و… بستگی دارد. وعده‌هایی که شامل سدیم بالا هستند باعث می‌شود که بدن آب بیشتری جذب کند. استرس نیز می‌تواند با تغییر در میزان ترشح هورمون‌ها باعث جذب آب شود. کراتین نیز باعث افزایش میزان آب درون ماهیچه می‌شود. دارو‌هایی مثل داروی کاهش فشارخون یا کنترل کننده‌ی قندخون هم می‌تواند باعث جذب آب شود.
وزن بدن نمی‌تواند میزان سلامت را مشخص کند. ممکن است شخصی وزن پایینی داشته باشد اما این وزن پایین تماما شامل چربی مضر باشد. پس وزن پایین نشان دهنده‌ی سلامتی نیست.
چک کردن مکرر وزن برای بعضی از افراد به جای تأثیر مثبت داشتن و محرک بودن، نا امید کننده است. فرض کنید روی ترازو ایستاده‌اید اما از عددی که ترازو به شما نشان می‌دهد راضی نیستید و این احساس نارضایتی قادر است روز شما را خراب کند و با خود فکر می‌کنید چه نیازی به این همه سختی است وقتی آنچه می‌خواهید حاصل نشده است. در حالی که وزن نمایان کننده‌ی تمامی جنبه‌های مثبت فرآیند لاغری نیست. (منبع)
کاهش وزن یا کاهش سایز کدام یک معیار بهتری است؟
زمانی که استارت یک برنامه‌ی لاغری زده می‌شود به علت سختی مسیر، نیاز به مؤلفه‌هایی برای تشویق به ادامه مسیر و لمس کردن پیشرفت حس می‌شود. روش‌های مشاهده‌ای پیشرفت به شما این امکان را می‌دهد تا تغییرات را بهتر دریابید و تمامی توجهات تنها به وزن محدود نشود. کاهش وزن به عواملی مانند جنس، سن، ژنتیک و… بستگی دارد که بعضی از این عوامل غیر قابل کنترل است.
لباس‌ها می‌توانند معیار خوبی باشند. وقتی مشاهده می‌شود که لباسی که قبلا اندازه نبوده ولی حالا می‌توانید آن را بپوشید یا شلواری که کمی تنگ است را به عنوان مقیاس پیشرفت قرار دهید و هر ماه با پوشیدن شلوار کاهش سایز بدن را مشاهده کنید. به یاد داشته باشید که لباس‌هایتان به شما دروغ نمی‌گویند.
قسمت‌های مختلف بدن را اندازه‌گیری کنید و در مدت معین دوباره این کار را تکرار کنید تا کاهش سایز را مشاهده کنید و مطمئن شوید در مسیر درست قرار دارید. این اندازه‌گیری به شما نشان می‌دهد که کاهش چربی از کدام بخش از بدن در حال انجام شدن است.
اندازه‌گیری درصد چربی نیز ملاک خوبی برای تشخیص روند پیشرفت به شمار می‌آید. استفاده از دستگاه‌های اندازه‌گیری درصد چربی در باشگاه‌ها یا مراکز پزشکی یا حتی دستگاه‌های خانگی دید دقیقی برای اینکه بدانید آیا در حال کاهش چربی و افزایش حجم ماهیچه‌ای هستید یا خیر می‌دهند.
استفاده از اندازه‌گیرهای آنلاین هم می‌تواند کمک کننده باشد. هر چند که کاملا دقیق نیست اما اگر هر از چند وقت از این انداره‌گیرها استفاده کنید می‌توانید مشاهده کنید که عدد چربی چگونه تغییر کرده است.
هدف‌های قابل دسترس تنظیم کنید. به جای اینکه نگران کاهش وزن باشید بر روی تمرین‌های ورزشی خود متمرکز شوید. برای مثال ببینید که طی یک هفته چه تعداد به ست‌های شنای شما افزوده شده است یا چه مقدار به مسافت دویدن روزانه شما اضافه شده است. این هدف‌های قابل دسترس ملاک خوبی برای نشان دادن پیشرفت است. (منبع)
فواید چک کردن وزن
این قسمت تا حد زیادی شخصی است. اگر وزن کردن روزانه یا به طور هفتگی باعث به وجود آمدن حس اضطراب و سرخوردگی می‌شود بهتر است برای مشاهده‌ی پیشرفت به دیگر شاخص‌هایی که در مقاله گفته شد تکیه کنید اما برای دیگر افراد مقالات علمی نشان داده است که وزن کردن پی‌درپی به آن‌ها کمک کرده تا بیشتر به برنامه‌ی غذایی و تمرینی خود پایبند باشند و از روند لاغری خارج نشوند. هر چند وزن بدن دائمأ در طول روز تغییر می‌کند اما تحقیقات نشان داده است که اندازه‌گیری وزن به صورت روزانه تأثیر بیشتری نسبت به اندازه‌گیری هفتگی یا ماهیانه دارد.
ثبت ديدگاه