آیا برنج چاق کننده است؟ احتمالا بسیاری از افراد این سؤال را با بله جواب می‌دهند و بر عقیده خود پایبند هستند اما باید دید که دیدگاه علم در رابطه با این موضوع چیست. در ادامه جوانب مختلف آن را بررسی می‌کنیم تا با اطمینان کامل به جواب سؤال پاسخ دهیم.
دانه برنج
برنج از گذشته‌های دور به‌عنوان یکی از پر مصرف‌ترین خوراکی‌ها، همواره استفاده می‌شود. برنج جزو خانواده‌ی غلات به شمار می‌رود و در بعضی از کشورها خصوصا آسیا به وفور مصرف می‌شود. چندین نوع متفاوت از برنج وجود دارد که برنج سفید از محبوب‌ترین نوع آن محسوب می‌شود و به دنبال آن برنج قهوه‌ای قرار دارد. برای این که تفاوت هر نوع را بهتر بشناسیم نیاز است توضیح مختصری در رابطه با دانه برنج بدهیم که به ما امکان می‌دهد بتوانیم تشخیص دهیم که آیا برنج چاق کننده است یا خیر.هر دانه‌ی برنج شامل سه بخش می‌باشد. سبوس، درون دانه و جنین دانه بخش‌های مختلف دانه را تشکیل می‌دهند.
سبوس قسمت سخت و بیرونی دانه است که وظیفه آن حفاظت از بخش‌های داخلی است. سبوس از فیبر، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها تشکیل شده است.
درون دانه بخش بیشتر دانه برنج را تشکیل می‌دهد که بخش اعظم آن کربوهیدرات بوده و مقدار ناچیزی پروتئین دارد که برنج سفید از همین بخش دانه است.
جنین دانه متشکل است از کربوهیدرات، چربی، پروتئین، ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها است و بخش مغذی دانه را شامل می‌شود.
برنج قهوه‌ای شامل سبوس و جنین می‌شود به همین دلیل دارای فیبر بالا، مواد مغذی و همچنین آنتی اکسیدان‌هاست اما برخلاف برنج قهوه‌ای، برنج سفید فاقد سبوس و جنین است زیرا در فرآوری برنج سفید این دو قسمت حذف می‌شود پس در مقابلِ برنج قهوه‌ای از ارزش غذایی بسیار کمتری برخوردار است. دلیل فرآوری برنج، بهبود مزه آن، افزایش زمان نگهداری و ارتقای سطح پخت آن است. برنج سفید تقریبا کامل از نشاسته تشکیل شده است. هر برنج بسته به مقدار هر بخش تأثیرات متفاوتی بر سلامت دارد. (منبع)
تفاوت برنج سفید با برنج قهوه‌ای
همانگونه که قبل تر گفته شد برنج قهوه‌ای به دلیل نگه داشتن سبوس و جنین دانه، منبع مناسبی از فیبر و مواد معدنی است اما برنج سفید تنها بخش کربوهیدرات غله را در بر گرفته است. تفاوت شاخص میان برنج سفید و قهوه‌ای وجود دارد. طی تحقیقی مشخص شد که در هر 100 گرم از برنج قهوه‌ای پخته شده مقدار کمتری کالری، 2 گرم فیبر که در برنج سفید وجود ندارد، مقدار مشابهی پروتئین و تقریبا دو برابر مواد معدنی مانند سلنیوم، فسفر و ویتامین B6 وجود دارد. وجود فیبر طبق آزمایشات علمیِ بسیار، برای کاهش وزن مناسب است که می‌تواند مقداری از آن را از برنج قهوه‌ای تهیه کرد.
آیا برنج چاق کننده است یا می‌تواند به کاهش وزن کمک کند؟
آزمایشات و تحقیقات انجام شده، نشان داده است که برنج قهوه‌ای به کاهش وزن کمک شایانی می‌کند در حالی که درباره‌ی برنج سفید نمی‌توان این موضوع را با قاطعیت بیان کرد. دانه‌های کامل مثل برنج قهوه‌ای همواره بر کاهش وزن و جلوگیری از افزایش وزن تأثیر مثبت داشته‌اند. دلیل آن نیز وجود فیبر بالا در دانه‌های غلات کامل است. فیبر باعث می‌شود که احساس سیری افزایش پیدا کند و در نتیجه جذب کالری را در طول روز کاهش می‌دهد و می‌تواند از اضافه وزن جلوگیری کند.
در یک مطالعه طی 12 سال زنانی که در وعده‌های آن‌ها از فیبر بالا استفاده شده بود مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه نشان داده شد که افرادی که از فیبر بالا استفاده کرده‌اند نسبت به سایر افراد، در حدود 50 درصد احتمال افزایش وزن را کاهش داده‌اند. به همین جهت متخصصان استفاده از برنج قهوه‌ای را به جای برنج سفید توصیه می‌کنند تا هم از افزایش وزن جلوگیری شود و هم بدن، سطح چربی متعادل‌تری داشته باشد. (منبع)
در رابطه با برنج سفید هنوز نمی‌توان با اطمینان گفت که آیا خوردن آن باعث افزایش وزن و چاقی می‌شود یا خیر. مطالعات زیادی از تأثیر مستقیم برنج سفید به عنوان یک غله فرآوری شده با افزایش وزن و چاقی خبر می‌دهند، در صورتی که یک سری دیگر از مطالعات نمی‌توانند ارتباطی بین مصرف برنج سفید و افزایش وزن و چاقی پیدا کنند. شاید نتایج کمی شوکه کننده باشد اما برنج سفید نیز توانسته تا حدودی بر کاهش وزن تأثیرگذار باشد مخصوصا در کشورهایی که از برنج به عنوان غذای اصلی استفاده می‌کنند. مطالعه دیگری بر روی تعدادی از بانوان کره‌ای که در رژیم لاغری آن‌ها مخلوطی از برنج‌های متفاوت استفاده شده بود انجام شد. نتیجه جالب این بود که بین این افراد هم کاهش وزن قابل توجهی رخ داده بود. افرادی که از برنج مخلوط استفاده کرده بودند تا 6.7 گرم کاهش وزن و گروهی که از تنها برنج سفید استفاده کرده بودند 5.4 گرم کاهش وزن داشتند. (منبع)
پس نتیجه گرفته شد که از برنج سفید هم می‌توان در یک رژیم کاهش وزن استفاده کرد. اما برنج قهوه‌ای فیبر بالایی دارد و در مقابل برنج سفید، ارزش غذایی بیشتری دارد و انتخاب سالم‌تری برای رژیم غذایی است.
هر غذایی می‌تواند چاق کننده باشد.
افراط در هر ماده‌ی غذایی مضر است. برنج نیز از این قاعده مستثنی نیست و نمی‌توان با قاطعیت در مورد چاق کنندگی آن صحبت کرد. اینکه آیا برنج چاق کننده است به این بستگی دارد که چه مقدار از آن در طول روز استفاده می‌شود و رژیم غذایی شما را چه خوراکی‌های دیگری پر کرده‌اند. استفاده از ظرف غذایی بزرگ در وعده‌های غذایی باعث افزایش میزان غذای دریافتی و در نتیجه افزایش کالری دریافتی می‌شود حتی بدون آن که فرد متوجه این افزایش دریافت کالری شود. اگر فرد نتواند متوجه این افزایش کالری شود و وعده‌های بعدی خود را مدیریت کند با مشکل افزایش وزن یا توقف در فرآیند کاهش وزن مواجه می‌شود. پیشنهاد ما به شما خواندن مقاله غذاهای کم کالری است. سعی کنید در رژیم لاغری خود از این خوراکی‌های کم‌کالری بهره ببرید تا نتایج بهتری در کاهش وزن مشاهده کنید.
تحقیقات نشان داده است که کاهش سایز بشقاب برنج، قادر است کالری دریافتی را کاهش دهد و باعث کاهش سطح قند خون و کنترل وزن شود بنابراین بسته به مقدار برنجی که خورده می‌شود، برنج می‌تواند باعث کاهش وزن با افزایش وزن شود. در بسیاری از موارد تنظیم مقدار آن ساده نیست و نیاز به تخصص دارد پس اگر از تجربه و علم کافی در این زمینه برخوردار نیستید، بهتر است برای جلوگیری از عوارض و مضرات پرخوری با سوء تغذیه با فرد مناسب مشورت کنید. (منبع)
ثبت ديدگاه